Kişiselleştirme
Söylenen bir sözü ya da yapılan bir davranışı “kişisel alma”, diğer bir deyişle “kişiselleştirme” ya da üzerine alma, kendini kötü hissetmeye, utanç ya da suçluluk duymaya ve yetersizlik duygularına yol açabilir. Söylenen bir sözü ya da yapılan bir davranışı kişisel almadan, başka bir deyişle kişiselleştirmeden ya da üzerine almadan önce iyi bir düşünün:
- İnsanların size karşı olan sözleri ya da davranışları, sizinle ilgili olduğundan daha çok, kendileriyle ve kendilerinin dünyayı nasıl gördükleriyle ilgilidir. Söyledikleri ve yaptıkları, kendi gerçekliklerinin dışa yansımasıdır. “Dünya bizim aynamızdır; insanlar, içlerinde ne varsa, dışarıda da onu görürler.”
- Siz, başkalarının dünyasında, sandığınız denli önemli bir yer tutmuyorsunuz. İnsanlar, olayları, sizinle hiç ilgisi olmayan bir biçimde ele alıyor olabilirler.
- Başkalarının ne söylediği ya da ne yaptığı sizin elinizde değildir, ancak bunların sizi nasıl etkileyeceği, sizin elinizdedir. “Siz izin vermedikçe, kimse size, kendinizi kötü hissettiremez.”
- Herkesi mutlu edemeyebilirsiniz, üstelik herkesi mutlu etmek zorunda da değilsiniz. Herkes sizi beğenmeyebilir, üstelik herkese kendinizi beğendirmek zorunda da değilsiniz. Herkes beni sev”meli” ya da herkes beni beğen”meli” demek, bizi mutsuz edebilecek en önde gelen dayatmalarımızdan biridir (-meli, -malı yaklaşımlarımızdan biridir). Başkalarından değer görmek uğruna, ayrı bir birey olduğumuz gerçeğini bırakmaktansa; kendi olup, kendine saygı duymak, kendiyle ters düşmemek, tutarlı ve ilkeli olmak çok daha önemlidir.
- Bir yanlışınız olmuş olsa bile, siz, sizsiniz ve yanlışlarınızla tanımlanamazsınız. Yanlış yapmış olmanız, yanlış bir insan olduğunuzu göstermez. Yanlış yapmaktan değil, aynı yanlışı yinelemekten korkun. Önemli olan ders çıkarmaktır.
- Özgüveninizi, benlik değerinizi ve benlik saygınızı, ancak siz, kendiniz artırabilirsiniz; bunu başkalarının eline bırakmayın. Sizin benlik değeriniz, başkalarının sizi iyi değerlendirmesi koşuluna bağlı değildir. Kendinizi koşulsuz sevebilir, kendinize değer verebilirsiniz.
- İnsanlar, amaçlı bir biçimde sizi incitmek ya da kırmak için değil, yalnızca öyle bir tutum ya da alışkanlık geliştirdikleri için ya da daha iyisinin nasıl olabileceğini bilemedikleri için öyle söylüyor ya da davranıyor olabilirler. Yeterlikleri bu düzeyde olabilir. Başkalarının söz ve davranışlarından siz sorumlu değilsiniz.
- Ancak kimi zaman, başkaları, bizim kendimizde göremediklerimizi daha iyi görebilirler. Getirdikleri eleştiriler ya da öneriler yapıcı ise ve sizi geliştirecekse, dinlemeye ve göz önünde bulundurmaya değer.
- İnsanlar sizinle aynı görüşte olmayabilirler. Sizin değerleriniz, değer yargılarınız, yerleşik düşünceleriniz ve inançlarınız nesnel gerçeklikler değildir. Herkes değişik düşünebilir ve olaylara daha değişik bakabilir. Esnek olmak gerekir. Herkesin kendisi olmaya hakkı vardır.
Başkalarının söylediklerini ya da davranışlarını kişisel almak, diğer bir deyişle kişiselleştirmek ya da üzerine almak, başkalarının bize ne söylediklerinden çok, bizim kendimizle ilgili olarak, kendi kendimize ne söylediğimizle ilişkilidir…