Kendini Koşulsuz Kabul Etme
İnsanların, kendilerini, belirli bir koşula bağlamadan (“… isem değerliyim” demeden), koşulsuz kabul etmeleri gerekir. Kendini koşulsuz kabul etmenin genel ilkeleri şunlardır:
• İnsanlar, özel birçok alanda birbirleriyle eşit olmayabilirler, ancak bir insan olarak birbirlerine eşittirler.
• Bir insanın değişik birtakım özelliklerine, değişik birtakım yönlerine bir değer biçilebilir, ancak bir insana genel olarak “tek bir değer” biçilemez. Birtakım özelliklerimizle birbirimizle karşılaştırılabiliriz, ancak bir insan olarak birbirimizle karşılaştırılamayız. Her birimiz ayrı ayrı değerliyiz, her birimiz ayrı ayrı bir değeriz.
• İnsanlar, birbirlerine benzemeyen, “biricik”, bir diğer eşi olmayan, kendilerine özgü birer varlıktırlar. “Evrende ufacık bir noktayız, belki bir nokta bile değiliz, ama her birimiz birer evreniz.”
• İnsanlar, insan oldukları için, yaşıyor oldukları için, “biricik” ve “eşsiz” oldukları için ve sürekli olarak değiştikleri için, kendi başlarına değerlidirler.
• İnsanlar, yanılabilen, yanlış yapabilen varlıklardır. Kendilerini böyle kabul etmeleri gerekir.
• Kendimizi koşulsuz kabul edersek, daha mantıklı düşünebilir ve aşırı genelleme yapma yanlışına düşmeyiz. Tek bir davranış ya da tutumumuzu değerlendirerek, kendimizle ilgili genel bir yargıya ulaşmaya çalışma yanlışına düşmeyiz.
• Kendimizi koşulsuz kabul edersek, duygularımız sağlıklı, davranışlarımız yapıcı olur. Ancak, yaptığımız bir yanlıştan ötürü kendimizi koşulsuz kabul edecek olursak, aşağıdaki aşamalardan geçebiliriz:
o Yanlış davrandığımızı kabul ederiz.
o Böyle davrandığımız için üzülür, pişman oluruz.
o Yaptığımız yanlıştan bir ders çıkarırız.
o Yanlış davranmamıza yol açan bütün etkenleri gözden geçiririz.
o Gelecekte nasıl daha değişik davranabileceğimize karar veririz.
o Gelecekte daha değişik davranma kararlılığını gösteririz.
Çünkü, “Biz, davranışlarımız değiliz”. Davranışlarımızın göreceli olarak iyi ya da kötü olmasından bağımsız olarak, biz, bir birey olarak, bir insan olarak değerliyiz. Davranışlarımız göreceli olarak iyi ya da kötü olabilir, bu bizim iyi ya da kötü olduğumuzu göstermez… Ancak kendimizi böyle kabul edersek, istenmedik davranışlarımızı kolaylıkla değiştirebiliriz…