Boylam Psikiyatri Hastaneleri, Alkol ve Madde Bağımlılıkları Tedavi Merkezi (AMATEM), 40.000 m2 açık, yaklaşık 12.000 m2 kapalı alanda, her bir binada en çok 40 oda bulunmak üzere, yatay yerleşimli olarak ayrı ayrı binalarda konuşlanmıştır. AMATEM, tek kişilik odalarda 76 yataklı bir tedavi merkezidir. Bütün odalar ve bütün ortamlar klimalıdır, odalarda 7-24 sıcak su vardır. Sürekli açık restoranlar ve kafeteryalar, veranda, gazebo, internet kafe, sinema-konferans salonu, eğitim salonu, grup terapisi odası, kitaplık, resim, elişi ve uğraşı odası, işlik, oyun odası, vurmalı çalgılarla müzik ve dans odası, aletli ve aletsiz ayrı ayrı kapalı spor salonları, açık tenis kortu, açık alanda basketbol-voleybol-mini futbol sahası, yürüyüş parkuru, kış bahçesi, süs havuzu, uğraşı bahçesi ve sanal odası (davranışçı tedavi için bar-meyhane sanal ortamı) vardır. AMATEM, 49 yataklı özel psikiyatri hastanesiyle aynı yerleşkededir. Boylam Psikiyatri Hastanesi ile birlikte yerleşkede yer alan hastanelerde toplam 125 psikiyatri yatağı bulunmaktadır.

Ilaç tedavilerinin yanı sıra tamamlayıcı tıp bağlamında akupunktür ve naltrekson implant (çip) uygulamaları da yapılmaktadır.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ

• Akılcı Duygulanım Davranışçı Terapi  (Rational Emotive Behavior Therapy) 
• İsteği Güçlendirme Terapisi (Motivational Enhancement Therapy)
• Değişmenin Evreleri Grup Terapisi (Stages-of-Change Group Therapy) 
• Bilişsel Davranışçı Baş Etme Becerileri Grup Terapisi (Cognitive Behavioral Coping Skills Group Therapy)
• Sorun Çözme Terapisi (Problem Solving Therapy)
• Uyaranla Karşılaştırma Terapisi (Cue-Exposure Therapy)
• Tiksindirme Terapisi (Nausea/Faradic Aversion Therapy)
• Eytişimsel Davranışçı Terapi (Dialectical Behavior Therapy)
• Anaodaklanma Tabanlı Gerginliği Azaltma Yaklaşımı (Mindfulness-Based Stress Reduction)
• Kol Kola Dayanışma Grup Terapisi (SMART Recovery)

TEDAVİ ORTAMI

Alkol ve madde bağımlılıklarının tedavisinde, bugün için Türkiye’de üç tedavi ortamı seçeneği vardır. Bunlardan biri, ayakta tedavi uygulanmasıdır; bir diğeri, genel bir psikiyatri hastanesinde tedavi olmaktır; üçüncüsü ise, bu konuda özel olarak yapılandırılmış olan bir AMATEM’de (Alkol ve Madde Bağımlılığı Araştırma, Tedavi ve Eğitim Merkezi) gerekli tedavinin uygulanmasıdır.

Ayakta tedavi, birkaç hafta sürebileceği gibi aylarca da sürebilir. Arındırma (detoksifikasyon) tedavisinden önce ya da sonra uygulanabileceği gibi, tek başına bir tedavi yöntemi de olabilir. Ayakta tedavide, bireysel terapi, grup terapisi, aile terapisi ve ilaç tedavilerinin yanı sıra ek birtakım tedavi yöntemleri de uygulanabilir. Maddeyi bırakınca yoksunluk belirtileri görülmüyorsa; kişinin genel sağlık durumu ve ruhsal durumu iyiyse; kişi, tedaviye uyum konusunda son derece istekliyse, çok az bir destekle bırakmışlığını sürdürebiliyorsa ve destekleyici bir çevresi varsa ayakta tedavi düşünülebilir.

Ancak, kişide yoksunluk belirtileri görülüyorsa; genel bir sağlık sorunu ya da ruhsal bir bozukluğu da varsa; tedaviye uyum konusunda gel gitler yaşıyorsa ve direnç gösteriyorsa; bırakmışlığını sürdürebilmek için büyük ölçüde desteğe gereksiniyorsa; daha önce birçok depreşmesi olmuşsa, yapılandırılmış bir ortamdan daha çok yarar sağlayacaksa ve yasal birtakım sorunlar yaşıyorsa yatarak tedavi edilmesi daha uygun olur. Danışanla psikiyatristin, bu kararı ortak vermeleri daha doğru olur; çünkü danışanın, bu aşamada, sorunlarını yadsıma eğilimi olur. Böyle bir ortamda tedavi süresinin en az bir ay olması ve kişinin, çıktıktan sonra, en az altı ay süreyle, ayakta grup terapilerine katılması gerekir.

İster bir psikiyatri hastanesinde olsun, isterse tedavi sürecinin iyice yapılandırıldığı bir AMATEM’de olsun, yatarak tedavinin birincil amacı maddeden arındırmadır (detoksifikasyon). Arındırma, maddenin bırakılmasıyla birlikte ortaya çıkan yoksunluk belirtilerini baskılamak ya da azaltmak için ilaç kullanarak, kişiyi maddeden uzaklaştırma süreci olarak tanımlanabilir.

Arındırma, birkaç gün süren bir süreçtir ve bu süreçte kişinin yaşamsal bulguları ve yoksunluk belirtileri yakından izlenir. Bu süreçte, bulantı ve kusma, karın ağrısı ve kasınçları, kas ve eklem ağrısı ve sızıları, göz yaşı akması ve burun akıntısı, ishal, ateş, uykusuzluk, kalp çarpıntısı, terleme, el titremesi, varsanılar ya da yanılsamalar, sinirlilik ya da bunaltı, huzursuzluk, sarsılma ve titremeler, ürperme, baş ağrısı, katılmalar gibi belirti ve bulgular ele alınarak uygun yöntemlerle tedavi edilir. Kişinin dinlenmesi ve iyi beslenmesi sağlanır. Genel sağlık durumu ve ruhsal durumu yakından izlenerek, ek bir hastalığın saptanması durumunda, bunun tedavisi yapılır. Arındırma, sürecinden sonra bireysel ve grup tedavisi uygulanarak, kişinin kullandığı maddeyi bırakması ve bırakmışlığını sürdürmesi için isteklendirilir (motive edilir) ya da isteği pekiştirilir, madde kullanma tutumuna ilişkin bakış açısı, uygulanan terapi yöntemleriyle değiştirilmeye çalışılır ve birtakım toplumsal beceriler kazanması için eğitimler verilir.

Tedavide amacınızı belirlerken, madde kullanım bozukluğu sorununuzun derecesini, ne denli değişmek istediğinizi ve kendinizle ve yaşam biçiminizle ilgili olarak neleri değiştirmek istediğinizi göz önünde bulundurmalısınız. Amaçlarınızı psikiyatrist doktorunuzla tartışmanızda büyük yarar vardır. Psikiyatristiniz kimi zaman sizinle benzer görüşte olmayabilir. Bu durumda gerekçelerini ayrıntılı olarak size açıklayacaktır. Sözgelimi, alkol kullanım bozukluğunuz vardır ve içki içmeyi azaltmak istiyorsunuzdur. Ancak psikiyatristiniz, azaltmanın sizin için yeterli olmayacağını söyleyebilir ve tümüyle bırakmanızın gerekli olduğunu, gerekçeleriyle birlikte size açıklayabilir.

Amacınızı tam olarak belirleyemiyorsanız, atacağınız ilk adım, “kendinizle ilgili olarak ve madde kullanıyor olma sorununuzla ilgili olarak neleri değiştirmek istediğinize karar vermek” olmalıdır.